Forma wspólności majątkowej ustawowej to podstawowa forma obowiązujące w związku małżeńskim, ustrój małżeński jest nawiązywany w związku z przepisami prawnymi w momencie zawarcia małżeństwa.
Co to jest rozdzielność majątkowa i na czym polega rozdzielność majątkowa?
Czynnością powszechnie wykonywaną przez notariuszy jest rozdzielność majątkowa małżonków, czyli inaczej jest to rodzaj umowy majątkowej małżeńskiej. W myśl przepisu z artykułu 47 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego (KRO) w chwili trwania małżeństwa małżeńska wspólność majątkowa ustaje, gdy dochodzi do zawarcia rozdzielności majątkowej albo rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków. Z kolei zgodnie za artykułem 52 (KRO) z chwilą oznaczoną w wyroku sądu orzekającego ustanowienie rozdzielności majątkowej, natomiast w nawiązaniu do artykułu 54 i 53 dochodzi do rozdzielności majątkowej w momencie separacji lub w momencie uprawomocnienia się postanowienia orzekającego ubezwłasnowolnienie albo ogłaszającego upadłość z jednego małżonków.
W sytuacji, gdy małżonkowie dojdą do porozumienia, że najkorzystniejszą opcją z różnych pobudek będzie dla nich zawarcie umowy o rozdzielności majątkowej to swoje pierwsze poczynania powinni uczynić w stronę notariusza, to właśnie u notariusz poprzez obopólną zgodę małżonkowie mają możliwość by doszło do rozdzielności majątkowej małżeńskiej.
Rozdzielność majątkowa polega na tym, że na tym, że każdy z małżonków ma swój oddzielny majątek, oznacza to, że między nimi nie ma majątku wspólnego małżeńskiego, czyli w sytuacji jeśli, któryś z małżonków posiada jakiekolwiek długi to nie odpowiadają oni wspólnym majątkiem za zadłużenia, czyli dochodzi do ochrony przed długami drugiej osoby. Do rozdzielności majątkowej dojdzie na dwa różne sposoby. Pierwszym sposobem na zrobienie rozdzielności majątkowej małżeńskiej – potocznie nazywana intercyza, czyli inaczej małżeńska umowa majątkowa.
Możliwość ustanowienia rozdzielności istnieje również w drugiej formie, którą jest orzeczenie sądu, do tego dochodzi z reguły, gdy strony nie są w stanie dojść do wzajemnego porozumienia odnośnie majątku. Proces rozdzielności majątkowej jest możliwy do zrealizowania zarówno przed ślubem oraz w momencie trwania małżeństwa. Umowna rozdzielność majątkowa obowiązuje od momentu jej zawarcia, nie obowiązuje z mocą wsteczną, szczególne znaczenie ma to przy zaciąganiu zadłużenia.
Majątkowa umowa małżeńska i jej rodzaje
Wyróżniamy kilka rodzajów małżeńskich umów majątkowych. Zaliczamy do nich:
- umowny ustrój majątkowy
- wspólność majątkową małżeńską
- rozdzielność majątkową
- rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków
- przymusowy ustrój majątkowy.
Jak zrobić rozdzielność majątkową małżonków?
Uzyskanie rozdzielności może powstać w kancelarii notarialnej, lecz wymaga to dobrowolnej i zgodnej decyzji obu małżonków, aby mogło dojść do przeprocesowania podziału majątku, czyli aby można było zmienić wspólność.
Do rozdzielności majątkowej dochodzi w formie aktu notarialnego. Rozdzielność dobrowolna to proces, który jest prosty, a zarazem też szybki dla obojga stron. W praktyce życiowej jednak bywa różnie, dlatego jest opcja alternatywna. Do zawarcia aktu notarialnego poświadczającego ustanowienie rozdzielności majątkowej wystarczy jedynie zgodne oświadczenie woli dokonane przed notariuszem, rozdzielność można utworzyć po zawarciu związku małżeńskiego oraz przed planowanym ślubem.
Drugi przypadek zakłada, że ustanowienie rozdzielności należy wykonać na drodze postępowania sądowego, dochodzi do niego, gdy wole stron różnią się od siebie, bądź na wniosek jednej ze stron.Wymiar sprawiedliwości orzeka rozdzielność majątkową na skutek poważnych powodów małżeńskich.
Forma sądowa jest bardziej skomplikowana właśnie ze względu na fakt, że sąd rozdzielności dokonuje z ważnych powodów, które nie są zdefiniowane w jednoznaczny i klarowny sposób. Na podstawie uzasadnienia sądów możemy zaliczyć do tych powodów:
- ustanie zaufania w związku z finansowymi kwestiami
- łatwe trwonienie majątku przez jedną ze stron pożycia małżeńskiego
- problemy z używkami danej osoby
- niewystępujące porozumienie między małżonkami w kwestii zarządzania wspólnym majątkiem.
Reasumując do ważnych czynników powodowych mających wpływa na małżeństwa rozdzielność zalicza się rzeczy, które uniemożliwiają zarządzanie wspólnym majątkiem z powodu wzajemnie ze sobą sprzecznych korelacji zachowań.
Czy intercyza może zostać rozwiązana?
Zgodnie z normowaniem artykułu 47 paragrafu 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego umowa majątkowa może zostać zmieniona lub rozwiązana. W czasie małżeństwa, gdy dochodzi do rozwiązania jej to między małżonkami powstaje wspólność ustawowa, chyba, że zastrzeżenie stron będzie inne. Sam proces rozwiązania intercyzy wymaga formy aktu notarialnego.
Podpisanie intercyzy – jakie dokumenty są wymagane?
Na spotkanie w kancelarii notarialnej, podczas którego majątek małżonków ma zostać podzielony należy dostarczyć odpowiednie dokumenty:
- odpis skrócony aktu małżeństwa jeśli do intercyzy dochodzi już po ślubie,
- dane osobowe osób, które są w trakcie małżeństwa lub przyszłych małżonków (imię/imiona, nazwisko, PESEL, imiona rodziców, nr dowodu osobistego, adres zamieszkania)
Ile kosztuje intercyza – koszty ustanowienia?
Rozdzielność majątkowa ustanowiona wiąże się z kosztami, które należy ponieść.
Usługa notarialna to:
- cena przygotowania dokumentu intercyzy u notariusza jest ustalona przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Zgodnie z §8 pkt 2) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 roku w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej (Dz.U. z 2004 r., Nr 148 poz. 1564 ze zm.) koszt zawarcia umowy majątkowej małżeńskiej wynosi 400,00 zł netto.
- koszt wypisów wynoszący 6,00 zł netto od strony oraz podatek VAT zgodnie ze stawką 23%.
